W 2022 r. skoncentrujemy się na koordynacji prac – we współpracy z towarzystwami naukowymi – nad uzupełnieniem koncepcji trójstopniowego systemu opieki psychiatrycznej o rekomendacje dla lecznictwa specjalistycznego – mówi dr Anna Depukat, psychiatra i kierownik Biura do spraw Pilotażu Narodowego Programu Ochrony Zdrowia Psychicznego.
Ile obecnie działa centrów zdrowia psychicznego? Jak liczną populację pacjentów obejmują opieką?
Aktualnie w systemie jest już 41 centrów zdrowia psychicznego. W 2021 roku działały 33 CZP, kolejne były wówczas na etapie organizacji, tak aby w styczniu tego roku mogły już zostać oficjalnie uznane za placówki realizujące pilotaż. W lutym tego roku ruszyły 3 CZP, czekamy też na weryfikację kolejnych placówek, powinny rozpocząć działalność w marcu. Wówczas będzie 41 placówek realizujących pilotaż, które obejmą opieką 16 proc. dorosłej populacji Polski.
Uruchamianie CZP przebiega stopniowo i z uwzględnieniem lokalnego potencjału kadrowo-infrastrukturalnego danego regionu. Zdecydowanie sprawniej przebiegało uruchomienie centrów zdrowia psychicznego w ośrodkach zlokalizowanych w większych miastach, gdzie już wcześniej funkcjonowały oddział dzienny, poradnia czy zespół leczenia środowiskowego. W takich wypadkach konieczna była pewna reorganizacja oraz uruchomienie dodatkowych form działalności, jak np. punkt zgłoszeniowo-koordynacyjny. Inaczej natomiast przebiega uruchomienie CZP w mniejszych ośrodkach, które są obejmowane pilotażem zgodnie ze stosownym rozporządzeniem ministra zdrowia, ale w toku postępowania wnioskowego prowadzonego przez lokalny oddział NFZ mają czas na dostosowanie się do wymaganych kryteriów i uruchomienie działalności.
Podstawową barierą dla sprawnego uruchamiania kolejnych CZP są ograniczenia o charakterze kadrowym i lokalowym. W części regionów brakuje personelu, a infrastruktura – ze względu na trwające latami niedofinansowanie psychiatrii – pozostawia bardzo wiele do życzenia.
Jednym z podstawowych założeń pilotażu było m.in. zapewnienie dostępnej, koordynowanej opieki psychiatrycznej z uwzględnieniem potrzeb zdrowotnych lokalnej społeczności, ale też możliwości kadrowych. Stąd warunek, że łączna liczba osób zatrudnionych w CZP w ramach działalności podstawowej nie może być mniejsza niż równoważnik 0,6 etatu na 10 tysięcy mieszkańców. Celowo nie precyzowano wymagań co do personelu, aby każdy podmiot mógł – na podstawie analizy potrzeb zdrowotnych – samodzielnie zdecydować, jakich specjalistów powinien zatrudnić. Każdy region ma przecież swoją demograficzną, społeczną i zdrowotną specyfikę.
Na obecnym etapie realizacji pilotażu doprecyzowaliśmy już standard dotyczący struktury zatrudnienia w CZP oraz minimalnego wskaźnika zatrudnienia. Te zalecenia są częścią wydanego w 2021 r. standardu organizacji CZP, który nadal pozostawia centrom sporą elastyczność. Dyrekcje ośrodków samodzielnie podejmują decyzję, jakiego rodzaju specjalistów potrzebują w danym momencie najbardziej. Trzeba sobie przy tym oczywiście zdawać sprawę z tego, że braki kadrowe w obszarze psychiatrii są szczególnie dotkliwe. Brakuje nam wystarczającej liczby psychiatrów, psychoterapeutów, ale i personelu pielęgniarskiego.
Cały tekst dostępny pod linkiem: https://pulsmedycyny.pl/dr-depukat-o-reformie-psychiatrii-kolejny-krok-to-organizacja-opieki-specjalistycznej-1141174
Źródło: Puls Medycyny
